Bạn có biết rằng ngoài mục đích giữ lạnh các nguyên vật liệu để bảo quản chúng ở điều kiện tốt nhất có thể, đá khô còn có những lợi ích nổi bật và sự thật thú vị khác không? Trong bài viết này, hãy cùng Specco2team khám phá thêm 7 sự thật về đá khô mà bạn có thể chưa biết nhé!
Nhưng trước hết, đá khô là gì và nó được tạo thành ra sao?
Đá khôhay còn được biết đến như là khí CO2 ở thể rắn, là một vật liệu giữ đông và làm mát với nhiều công dụng thiết thực. Loại nguyên liệu này còn vô cùng đa dạng về kích thước, chúng có thể là dạng viên, dạng khối, dạng nhuyễn,… để phục vụ tùy theo nhu cầu và mục đích của người sử dụng.
Một điểm đặc biệt khác đáng chú ý hơn cả là tất cả đá khô được dùng trong quá trình sử dụng đều được làm từ CO2 tái chế, là sản phẩm phụ của các quá trình công nghiệp khác. Nhờ vậy mà trong quá trình trước và sau khi sử dụng, nó không tạo ra CO2 hoặc thêm CO2 vào khí quyển! Nguyên liệu này được đánh giá là hoàn toàn thân thiện với môi trường và do đó không gây ra hiệu ứng nhà kính hay gây hại cho môi trường.
Những sự thật thú vị về đá khô
Đá khô có nhiệt độ rất thấp
Như chúng ta đã biết, thông thường, nước đóng băng khi nhiệt độ giảm xuống dưới 32°F (0°C) và chúng ta thường thấy chúng ở dạng đá viên hoặc khối và mình gọi đây là đá thường (regular ice). Tuy nhiên, đối với đá khô (dry ice), chúng được làm từ CO2 đóng băng ở -109°F (-79°C) và sau đó được nén thành viên (pellets) hoặc khối lớn (blocks). Mặc dù hai loại đá này bề ngoài có thể gần giống nhau nhưng nhiệt độ của đá khô đủ lạnh đến mức nếu bạn chạm vào nó bằng tay không có thể gây ra hiện tượng phỏng lạnh (frostbite) ngay lập tức.
Vật liệu này được tạo ra lần đầu tiên bởi một nhà khoa học người Pháp có tên là Adrien-Jean-Pierre Thilorier vào năm 1835 nhờ vào việc chuyển hóa carbon dioxide từ dạng khí thành dạng rắn bằng cách sử dụng một máy nén do chính ông sáng chế.
Đá khô không tạo nên độ ẩm
Đá thông thường sẽ bắt đầu tan đi ở nhiệt độ phòng theo thời gian và quay trở về trạng thái lỏng nhưng đối với đá khô thì sao? Không hề có độ ẩm nào cả. Vì được tạo nên từ CO2 (carbon dioxide) nên khi nhiệt độ thay đổi, đá khô sẽ bốc hơi (hoặc thăng hoa ngay lập tức) trở lại trạng thái khí và hòa vào không khí xung quanh. Toàn bộ quá trình diễn ra hoàn toàn khô và không hề có một chút độ ẩm đúng như tên gọi của nó.
Đá khô có thể được sử dụng như một nguyên liệu để làm sạch
Bạn có biết rằng ngoài việc dùng để bảo quản thực phẩm và tạo khói, đá khô còn có thể được sử dụng để làm sạch nhiều ứng dụng công nghiệp thông qua việc vận hành máy bắn đá khô? Điều này là hoàn toàn khả thi nhờ vào tính năng tuyệt vời của nó là không gây mài mòn. Xét theo thang độ cứng Mohs, đá khô chỉ dao động từ cấp 1,5 – 2. Do đó, nó được coi là một phương tiện rất mềm có thể làm sạch hầu hết các bề mặt mà không làm mài mòn hoặc làm hỏng chúng nhưng đủ mạnh để loại bỏ cặn bám lâu năm từ máy móc dây chuyền sản xuất. Đây là một lợi thế rất lớn so với các phương pháp làm sạch truyền thống như phun cát hoặc làm sạch bằng chất tẩy rửa vì những cách này sẽ làm mòn, hỏng hóc và giảm tuổi thọ của máy móc theo thời gian.
Đá khô là một vật liệu thân thiện với môi trường
Đá khô là một sản phẩm không màu, không mùi và được tạo ra như một sản phẩm phụ của các quy trình công nghiệp khác, sau đó được thu gom và tái chế. Nhờ vào đặc điểm tái chế này mà khi sử dụng máy bắn đá khô sẽ không làm ảnh hưởng đến môi trường cũng như không góp phần tạo nên hiệu ứng nhà kính cũng như sự nóng lên của toàn cầu. Đây cũng là một vật liệu được EPA, USDA và FDA chấp thuận nhờ vào đặc tính không độc hại, không nguy hiểm và được phép sử dụng xung quanh thực phẩm.
Đá khô cực kỳ cần thiết để phân phối vắc-xin COVID-19 trên toàn cầu
Khi vắc-xin COVID-19 như Pfizer lần đầu tiên được giới thiệu trên thế giới như một lá chắn phòng thủ để bảo vệ chúng ta trước nguy cơ bị nhiễm vi rút coronavirus và để giảm thiểu mức độ ảnh hưởng sức khỏe từ các di chứng hậu Covid, các quốc gia đều chờ đợi các lô hàng vắc-xin được vận chuyển đến. Tuy nhiên, trong quá trình vận chuyển, vắc-xin Pfizer phải được bảo quản ở nhiệt độ -94°F để duy trì hiệu lực. Do vậy, đá khô đã được đưa vào sử dụng để đảm bảo các lô vắc-xin sẽ được bảo quản ở tình trạng tốt nhất trước khi đến tay người sử dụng và nó đã chứng minh được sức mạnh của mình.
Không thể bảo quản đá khô ở những nơi không thông thoáng
Đá khô không thể được bảo quản trong môi trường kín (chẳng hạn như tầng hầm) vì dù chỉ một lượng nhỏ đá có thể bay hơi và thăng hoa thành CO2 nhanh chóng. Điều này có thể cực kỳ độc hại khi khí CO2 tích tụ ở nồng độ cao gây nguy hiểm cho sức khỏe của người tiếp xúc; gây ra các triệu chứng như khó thở, ngừng hô hấp và bất tỉnh Một nguyên nhân nữa là do trong môi trường kín, đá khô bay hơi trở lại ở dạng khí có thể gây ra áp suất. Qua đó khiến thùng chứa thậm chí có thể bị nứt hoặc nổ.
Đá khô giúp đồ đông lạnh được lâu hơn
Đá khô có một khía cạnh có lợi hơn đá thông thường vì nó được đông đặc ở nhiệt độ cực thấp. Nhờ đó, cho phép các sản phẩm đông lạnh đóng gói ở trạng thái đông lạnh trong thời gian dài. Bạn có biết rằng nếu được sử dụng với các thùng cách nhiệt như của OLIVO, đá khô có thể giúp bảo quản thực phẩm hoặc hàng hóa trong suốt quá trình vận chuyển từ 12 đến 24 giờ thậm chí là 2 đến 3 ngày? Với điều này, bạn có thể yên tâm rằng hàng hóa được bảo vệ nhiệt hoàn toàn và không có sự gián đoạn chuỗi cung ứng lạnh. Qua đó, giảm thiểu chi phí vận hành, bảo dưỡng so với sử dụng xe tải đông lạnh chuyên dụng.
Tổng kết
Có thể nói, đá khô có khá nhiều công dụng vừa hữu ích vừa thiết thực và quan trọng trong đời sống hàng ngày. Nhờ có vật liệu này mà trong quá trình vận chuyển không còn hiện tượng rò rỉ nước hoặc hỏng hóc vật liệu do nước làm ẩm ướt; giúp cho việc bảo quản thực phẩm trở nên dễ dàng hơn rất nhiều mà vẫn đảm bảo chất lượng. Hơn nữa, bằng cách sử dụng đá khô để làm sạch các ứng dụng công nghiệp, người lao động hiện nay ít phải tiếp xúc với các hóa chất độc hại hơn, quá trình làm sạch bền vững và thân thiện với môi trường hơn và kết quả cho ra vô cùng vừa ý với bề mặt thiết bị và máy móc được làm sạch tuyệt đối.
Bên cạnh những điểm tốt, chúng ta vẫn nên thận trọng khi xử lý đá khô để không bị phỏng lạnh cũng như thực hiện các biện pháp an toàn lao động khác nhằm bảo vệ sức khỏe. Hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về đá khô!
